حجتالاسلام احمدی اراکی همزمان با شب شهادت امام هادی علیهالسلام در گفتوگو با خبرنگار خبرگزاری حوزه در اراک بیان کرد: در تاریکترین دل شب، زمانی که تیغ خفقان، زبانها را میبرید و قلمها را میشکست، نوری از سامرا تابید؛ نوری که نه با شمشیر که با کلماتی از جنس ملکوت، پرده از حقیقتی جاودان برداشت.
وی گفت: عصر امام هادی «علیهالسلام» عصری بود که خلافت عباسی از ترس شکوه معنوی امامت حصارهایی سخت بر گرد جان او کشید. در چنان فضای مسموم سکوت و ترس، پرسش بزرگی رخ مینمایاند، چگونه میتوان عصارهی آموزههای آسمانی امامت را با تمام ابعاد کیهانی، اجتماعی و معرفتی آن به گوش نسلها و اعصار بعد رساند، بیآنکه دشمنان هوشیار گردند؟
حجت الاسلام احمدی اراکی اظهار داشت: پاسخ امام دهم نه در جنگافزار، که در گنجینهای مکتوب و بیهمتا تجلی یافت، «زیارت جامعه کبیره» این اثر سترگ، فراتر از یک زیارتنامهی معمولی، بیانیهای الهی و منشوری حکیمانه است که از دل شرایطی سخت متولد شد تا چارچوب نظری امامت ناب محمدی و علوی را برای همیشه ترسیم کند.
وی افزود: امام هادی «علیهالسلام»، بهگونهای اعجازآمیز، از ستایش فردی فراتر میرود و با زبانی استوار و متقن امام را نه به عنوان یک شخص، که به مثابه یک نهاد الهی و یک نظام هدایت معرفی میکند.
مبلّغ حوزه علمیه استان مرکزی تصریح کرد: زیارت جامعه دستورالعملی برای امامشناسی است؛ گنجینهای که کلید واژههای بنیادین رابطهی امت با پیشوایان معصوم را در خود دارد ،از «تسلیم» و «اقرار» گرفته تا شناخت «مقام صراط مستقیم»، «حبل الله المتین» و «خزانهداران وحی» بودن ایشان.
وی تاکید کرد: این زیارت پاسخی الهی به نیازی همیشگی است، معیاری برای تشخیص امام حق از مدعیان دروغین.
حجتالاسلام احمدی اراکی گفت: عصری که حکومتهای جور خود را «خلیفة الله» میخواندند امام هادی« ع» در قالب این دعا و زیارت، به شیوهای بدیع و غیرقابل انکار خلافت حقیقی و امانت الهی را به اهلش بازمیشناساند.از این رو، واکاوی این اثر جاودان، تنها یک بررسی تاریخی یا مذهبی صرف نیست؛ بلکه کاوشی در ژرفترین لایههای اندیشهی شیعی است.
وی اضافه کرد: در ادامه با گذر از ظاهر زیارتی این متن، به لایههای زیرین آن مینگریم؛ لایههایی که از حکمت، سیاست، کلام و عرفان سرشار است و تصویری تمامنما از رهبری الهی را ترسیم میکند که شکستناپذیر و زوالناپذیر است.
حجتالاسلام احمدی اراکی در ادامه به بررسی چارچوب نظری امامت در زیارت جامعه کبیره پرداخت و گفت: در زیارت جامعه کبیره امام هادی(ع) با بیانی ژرف و هستیشناسانه امامت را از حصار محدود رهبری اجتماعی-دینی فراتر برده و آن را به محور و مدار نظام آفرینش ارتقا میدهد. این نگاه امامت را نه صرفاً یک منصب انتصابی بلکه یک واقعیت تکوینی و جریان مستمر هدایت الهی در هستی معرفی میکند.
وی با اشاره به تحلیل فرازهای کلیدی از جمله «بِکُمْ فَتَحَ اللَّهُ وَ بِکُمْ یَخْتِمُ» افزود: این عبارت ائمه(ع) را علت غایی و مقصد نهایی آفرینش قرار میدهد. خداوند نظام هستی را بهخاطر آنان گشوده و به سوی آنان به پایان میبرد. این بدان معناست که وجود امام غایت خلقت و محور همگرایی همهی کائنات است. بدون این محور نظام آفرینش ناقص و بیهدف میماند.
حجتالاسلام احمدی اراکی به فراز «بِکُمْ یُنَزِّلُ الْغَیْثَ وَ بِکُمْ یُمْسِکُ السَّمَاءَ» اشاره کرد و خاطرنشان کرد: در این فراز امامان«ع»بهعنوان علل میانی و مجرای فیض الهی در عالم طبیعت معرفی میشوند. نزول باران رحمت و حفظ تعادل کرات آسمانی از طریق وجود و ارادهی آنان تحقق مییابد، این بیان به روشنی نقش امام در نظام اسباب و مسببات «عِلل تکوینی» را نشان میدهد.
وی در تبیین عبارت «بِکُمْ یُنَفِّسُ الْهَمَّ وَ یَکْشِفُ الضُّرَّ» گفت : این بخش نیز بر همین منطق تأکید دارد،گشایش سختیها و برطرف شدن بلاها، از مجرای امامان«ع»صورت میگیرد. آنان تنها واسطهی تشریعی نیستند بلکه واسطهی فیض تکوینی نیز هستند.
حجت الاسلام احمدی اراکی در ادامه دلالتهای کلامی و فلسفی این دیدگاه را بررسی کرد و بیان داشت:
۱. امام علت فاعلی نیست، بلکه «علت غایی» و «علت مُعدّه» است یعنی امامت، هدف آفرینش و شرط لازم برای بقای نظام هستی است. عالم برای تحقق «انسان کامل» امام آفریده شده و به برکت وجود اوست که پابرجا میماند.
۲. امامت، یک امر صرفاً بشری یا اجتماعی نیست و این منصب ریشه در حکمت الهی و نظام احسن آفرینش دارد. از این رو تعیین امام به انتخاب مردم نیست، بلکه انتخاب الهی است که در ساختار عالم تعبیه شده است.
۳. امام مظهر اسم «هادِی» خداوند است، همانگونه که خداوند هدایت تکوینی موجودات را بر عهده دارد، امام نیز مظهر این هدایت عامه در عالم است. هدایتگری او تنها محدود به ابلاغ احکام نیست، بلکه هدایت هستی به سوی کمال مطلوب را شامل میشود.
وی در پایان ابراز داشت: زیارت جامعه کبیره ستاره درخشانی است که امام هادی(ع) در آسمان تاریک عصر عباسی درخشاند. این متن، تنها یک زیارتنامه نیست، بلکه منشور حکومت الهی ،دائرةالمعارف امامتشناسی، استراتژی مبارزه فرهنگی و نقشه راه سلوک ایمانی است.
حجت الاسلام احمدی اراکی گفت: امروز که جهان با بحران رهبری مواجه است زیارت جامعه کبیره همچنان نور راهنمایی برای جویندگان حقیقت است. این میراث امام هادی(ع) ثابت میکند که ایدههای الهی را نمیتوان زندانی کرد؛ آنها حتی از پشت میلههای زندان و در سختترین شرایط، راهی برای نورافشانی مییابند.
نظر شما